Vajinal temizlik Nedir? Neden önemlidir?

İçerikler (Gizle-)

Genital Bölge Temizliği Nasıl Olmalıdır?

Vajina, kendi kendini temizleyebilen ve belirli bir pH seviyesine sahip bir organdır. Özel temizleme ürünleri ile vajinayı temizlemek ya da vajinal duş yapmak, vajina pH’ını etkileyerek hastalık yapıcı mikroorganizmaların çoğalmasına ve iltihaplanmalara neden olabilir. Bu durumda vajinal enfeksiyon belirtileri gözlenebilir. Ancak, kadın üreme sisteminin dış kısmını oluşturan vulva dudakları nazikçe temizlenebilir. ^{1 3 4 5} Peki, vajina temizliği nasıl olmalıdır? Genital bölge temizliği için aşağıdaki önerileri değerlendirebilirsiniz. 

Genital Bölgeyi Kuru Tutun

Nem, genital bölgede hastalık yapıcı bakterilerin üremesi için uygun ortam yaratır. Bu bölgeyi kuru tutmak için sık sık iç çamaşırınızı değiştirin. Kadınlarda genital bölge temizliği konusunda özellikle terleme sonrası iç çamaşırı değiştirmek önemlidir.^{1 3 4 5}

Pamuklu İç Çamaşırı Tercih Edin

Cildin nefes almasını sağlayan pamuklu iç çamaşırlar hava geçirgenliğini artırarak tahriş ve enfeksiyon riskini azaltabilir. Pamuklu iç çamaşırı giymek vajina temizliği nasıl yapılmalı sorusu için iyi bir cevap olabilir. ^{1 3 4 5}

Sabun ya da Duş Jeli Kullanmayın

Sabun ya da parfümlü duş jelleri vajinanın kendine özgü pH değeri üzerinde olumsuz etki yaratabilir. Vajina pH değeri bozulduğunda enfeksiyon riski ve kasık mantarı gibi sorunlar yaşanabilir. Kasık mantarı hakkında daha detaylı bilgiler için “Kasık Mantarı Nedir?” yazımızı inceleyebilirsiniz. Sadece ılık su ile genital bölge temizliği yapmak yeterlidir. Gerekirse pH dengeleyen özel temizleyiciler doktor önerisi ile kullanılabilir.^{1 3 4 5}

Vajinal Duş Yapmayın

Vajinal duş, vajinanın iç kısmına su ya da temizleyici jel uygulanmasıdır. Bu, vajinanın pH dengesini ve doğal florasını bozabilir. Enfeksiyonlara açık hala gelmesine neden olabilir.^{1 3 4 5}

Tuvalet Sonrası Hijyene Dikkat Edin

Tuvalet sonrası genital temizlik yaparken su kullanılmalı ve temizlik vajinal bölgeden anüse doğru yani önden arkaya doğru olmalıdır. Böylece anüs bölgesinde bulunan hastalık yapıcı mikroorganizmalar vajinaya taşınmaz.^{1 3 4 5}

Genital Bölge Tüylerini Kısaltın

Genital bölgedeki tüylerin tamamen tıraş edilmesi ya da ağda gibi yöntemler kullanılması önerilmez. Kıl köklerinin ortadan kalkması cilt bariyerinin zayıflamasına neden olur. Bu durum sürtünme ve tahrişi artırabilir, hastalık yapıcı mikroorganizmaların cilt dokusuna girişini kolaylaştırabilir. Genital bölgedeki tüylerin makas ile kısaltılması genital bölge temizliği nasıl olmalı sorusuna yanıt olabilir.^{1 3 4 5}

Aşırı Dar Kıyafetler Giymeyin

Aşırı dar kıyafetler, cilt hücrelerinin nefes almasını ve hava sirkülasyonunu önleyebilir. Bu durum vajinal bölgede nem artışına ve mantar riskinin yükselmesine neden olabilir.^{1 3 4 5}

Beslenmeye Dikkat Edin

Yeterli ve dengeli beslenme, bol su tüketimi ve probiyotik besinler vajina florasının dengesi için önemlidir. Sigara ve alkol tüketmek, bağışıklık sistemi fonksiyonlarını zayıflatabilir ve vücudun enfeksiyonlara yakalanma riskini artırabilir. Sigara ve alkolden uzak durmaya çalışın. ^{1 3 4 5}

Korunma

Cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanmak en iyi korunma yöntemlerinden biridir. Vajinal temizliğin sağlanması özellikle genital uçuk gibi bulaşıcı cinsel hastalıklara yakalanma riskinin azaltılması için korunma önemlidir.^{1 3 4 5}

Vajinal Temizlik Neden Önemlidir?

Vajinal temizlik, genital bölgedeki enfeksiyonların önlenmesi, üreme sağlığının ve buna bağlı olarak genel vücut sağlığının korunmasında hayati önem taşır. Evlilikte genital bölge temizliği hem kişinin kendine olan güvenini artırabilir hem de cinsel birliktelik sonrası enfeksiyon riskini azaltabilir hem de orgazm kalitesini artırarak cinsel tatminin artmasını sağlayabilir. Hamilelikte genital bölge temizliği ise hormonal değişikliklere bağlı gelişen enfeksiyon riskinin azalması ve hem fetusun hem de anne sağlığının korunmasında önemli rol oynayabilir.^{2 4}

Vajina Kendi Kendini Temizler mi?

Vajina, bir iç organdır ve kendi kendini temizleme yeteneğine sahiptir. Kendine özgü pH değeri ve florası sayesinde patojen mikroorganizmaların gelişmesini engelleyebilir. İç duvarında yer alan iyi bakteriler ve vajinal salgılar yabancı mikroorganizma ve kimyasal bileşenleri ortamdan uzaklaştırarak pH dengesinin ve doğal floranın korunmasına yardımcı olur. ^{2 4}

Vajinal Hijyende En Sık Yapılan Hatalar Nelerdir?

Vajinal hijyende en sık yapılan hatalar şunlardır: 

• Vajinanın doğal flora ve pH dengesini bozan vajinal duş uygulaması, 
• Genital bölge temizliğinde parfümlü jeller ya da sabun kullanmak, 
• Vajina bölgesinde nem ve tahrişe neden olan sentetik iç çamaşırları giymek, 
• Tuvalet sonrası temizliğin arkadan yani anüsten vajinaya doğru yapılması, 
• Dar kıyafetler giymek.^{2 4}

Sabunla Vajina Yıkamak Zararlı mı?

Sabunla vajinayı yıkamak, vajina bölgesinin kendine özgü pH dengesi ve vajina florasını etkileyerek enfeksiyonlara karşı açık hale gelmesine neden olabilir. Vajina, kendi kendini temizleyebilme yeteneğine sahip bir organdır ve sabun ya da parfümlü jeller vajinanın pH dengesi ve doğal florasını bozarak enfeksiyonlara karşı savunma kabiliyetini azaltabilir. Hastalık yapıcı mikroorganizmaların yaşamasını engelleyen asidik pH, alkaliye kayabilir. Bu durum doğal florayı yok edebilir. Ayrıca vajina bölgesinde kuruluk ve tahrişe neden olarak enfeksiyon riskini artırabilir.^{2 4}

İç Vajina mı Dış Vajina mı Temizlenmeli?

Genital bölge temizliği, sadece dış vajina denilen vulva kısmına yapılmalıdır. İç-dış dudaklar ve klitoris çevresinde oluşan vulva temizliği için günde bir kez ılık su ya da pH dengeli temizleyici ürünler kullanılabilir.^{2 4}

Günlük Ped Kullanımı Vajinal Temizliği İçin Doğru mu?

Genital bölgeyi temiz tutmak amacıyla günlük ped kullanmak oldukça yaygındır. Ancak sürekli ve uzun süre günlük ped kullanmak vajinal bölgede nem ve sıcaklık artışına yol açabilir. Özellikle yaz aylarında nem ve sıcaklıkta aşırı artış gözlenir. Bu durum vajina enfeksiyonuna neden olabilen mantar ve bakterilerin üremelerini kolaylaştırabilir. Özellikle nefes almayan sentetik kumaş sokusuna sahip günlük ped, vajina bölgesinde tahrişe de yol açabilir. Adet dışı dönemlerde hafif vajinal akıntılar yaşandığında pamuklu doku ve parfüm içermeyen günlük pedlerin kısa süreli kullanımı önerilebilir. Ancak sık sık değiştirmeye özen gösterilmelidir.^{2 4}

Vajinal Duş Yapılmalı mıdır?

Vajinal duş yani vajinanın iç kısmının suyla yıkanması uzmanlar tarafından önerilmeyen bir uygulamadır. Bu uygulama vajinaya kendini temizleme kabiliyeti sunan pH dengesi ve doğal florayı bozabilir. Vajinal duş yapıldığında, bu bölge enfeksiyonlara karşı mücadele etmekte zorlanabilir ve vajinoz, mantar enfeksiyonu, pelvik inflamatuar hastalıklar, cinsel yolla bulaşan hastalıklar hatta infertilite riskinde artış gözlenebilir. Genital bölge temizliği için sadece vajinanın dış kısmının her gün ılık su ile temizlenmesi yeterlidir. Gerekli görülürse pH dengeli bir temizleyici jel ya da sabunla nazik bir şekilde yıkanması önerilebilir. Ancak herhangi bir temizleyicinin ya da suyun vajina içine girişi hem iltihaplanmaya hem de vajina enfeksiyonlarına yol açabileceği unutulmamalıdır.^{6 7 8}

Adet döneminde Vajinal Hijyen Nasıl Sağlanmalı?

Adet döneminde genital temizlik, vajina sağlığının korunmasında önemli rol oynar. Adet döneminde vajinal hijyen için aşağıdaki önerileri dikkate alabilirsiniz: 

• Hijyenik ped, tampon ya da menstrual kap sık sık değiştirilmelidir. En fazla 4-8 saatte bir değişim yapılmalıdır. Her değişim sırasında öncesi ve sonrası eller yıkanmalı ve kurulanmalıdır. 
• Adet döngüsü sırasında dış genital organ günde bir kez su ya da gerek olursa pH dengeli temizleyici jel veya sabunla yıkanmalıdır. 
• Regl döneminde menstrual kap ya da period undervear gibi alternatif adet ürünleri kullanılıyorsa mutlaka üreticinin hijyen talimatları ve kurallarına uyulmalıdır. 
• Hijyen pedinin pamuklu ve nefes alabilen üst yapıya sahip olmasına dikkat edilmeli, sentetik malzeme kullanılarak üretilen pedlerden kaçınılmalıdır. 
• Sık sık iç çamaşırı değiştirilmeli, çok sıkı ve dar kıyafetler giyilmemelidir. Bu dönemde nemin artması enfeksiyon ve mantar gibi sorunların artmasına neden olabilir.^{9 10 11 12 3}

Deniz ve Havuz Sonrası Vajinal Temizlik Nasıl Olmalı?

Havuz suyundaki klor ya da deniz suyundaki bileşenler vajinanın pH değerini etkileyebilir. pH değerinin bozulması, kurumaya ve tahrişe neden olarak enfeksiyon riskinde artışa yol açabilir. Bu tip durumlar ile karşı karşıya kalmamak için havuz ya da denizden çıktıktan hemen sonra mayo değiştirilmeli ve genital bölge ılık su ya da gerekirse uygun pH değerine sahip vajinal jel ya da sabunla yıkanmalıdır. Ardından mutlaka kurulanmalı ve vajinal bölgenin nemli kalmamasına dikkat edilmelidir. ^{14 15}

Kaynakça

• https://www.medicalnewstoday.com/articles/how-to-clean-your-vagina ¹
• https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/womens-health/in-depth/vagina/art-20046562  ²
• https://www.acog.org/womens-health/faqs/vulvovaginal-health ³
• https://health.clevelandclinic.org/how-to-keep-your-vagina-happy-healthy ⁴
• https://www.mayoclinichealthsystem.org/hometown-health/speaking-of-health/you-dont-need-fancy-products-for-good-feminine-hygiene ⁵
• https://www.verywellhealth.com/are-feminine-washes-safe-to-use-7108034  ⁶
• https://www.webmd.com/women/vaginal-douching-helpful-or-harmful ⁷
• https://www.healthline.com/health/womens-health/what-is-a-douche ⁸
• https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC12093784/ ⁹
• https://www.cdc.gov/hygiene/about/menstrual-hygiene.html ¹⁰
• https://health.clevelandclinic.org/tampons ¹¹
• https://mcpress.mayoclinic.org/women-health/feminine-products-to-use-and-avoid/ ¹²
• https://www.mayoclinichealthsystem.org/hometown-health/speaking-of-health/you-dont-need-fancy-products-for-good-feminine-hygiene ¹³
• https://www.megawecare.com/good-health-by-yourself/intimate-health/swimming-intimate-health ¹⁴
• https://www.healthshots.com/intimate-health/feminine-hygiene/is-salt-water-for-vaginal-infection-and-tightening-a-good-idea ¹⁵