Kasık Mantarı Nedir?

İçerikler (Gizle-)

Kasık Mantarı Nedir?

Sporcu kaşıntısı olarak da bilinen kasık mantarı, dermatofit adı verilen mantarların neden olduğu bir cilt enfeksiyonudur. Normalde bu mantar çeşitleri insan vücudunda hiçbir belirti vermeden yaşar, özellikle ayaklar, kasıklar, koltuk altları gibi vücudun nemli bölgelerinde yer alır. Aşırı terleme mantar sayısında artışa ve kasık mantarı enfeksiyonuna neden olur. Terlemenin yoğun yaşandığı sporcularda görülme sıklığı daha yüksek olduğu için sporcu mantarı adıyla anılır. Kasıkların etrafında cildi, iç uylukları ve kalçayı etkileyen enfeksiyon ciltte tahrişe neden olarak kaşıntı, yanma hissi ve cilt renginde değişiklikler meydana getirebilir. Tedavi edilebilir bir cilt enfeksiyonu olan kasık mantarı belirtilerini hafifletmek için doktor önerisi ile krem, merhem gibi ilaçlar kullanılabilir. Yüksek bulaşıcılığa sahiptir ve yayılmasını önlemek için antifungal ilaçlar kullanılmalı ve kişisel hijyen kurallarına dikkat edilmelidir. Ciddi bir sağlık sorunu olmasa da genital siğil gibi cinsel yolla bulaşan hastalık belirtilerini artırabilir. Genital siğil hakkında daha detaylı bilgiler için "Genital siğil nedir?” yazımızı inceleyebilirsiniz.^2,3

Kasık Mantarı Belirtileri Nelerdir?

Kasık mantarı, özellikle kasık kıvrımları, iç uyluklar ve kalça yanaklarının iç kısımlarında anüs etrafında görülür. Kasık mantarı belirtileri aşağıdakileri kapsayabilir:

• Enfeksiyonun olduğu bölgelerde cilt rengi solabilir, pul pul döküntü oluşabilir. Kasık mantarı görünümü, kenarları kabarık halka şeklinde bir forma sahiptir. Cilt tonuna bağlı olarak kırmızı, kahverengi, mor, gri ya da beyaz renkli bir cilt rengi oluşturabilir. Bazı durumlarda tedavi edilse de cilt tonundaki renk değişikliği kalıcı olabilir.
• Enfeksiyon cilt dokusunu tahriş ettiği için cilt üzerinde çatlaklar, pul pul döküntüleri ve soyulmalar gözlenebilir.
• Kaşıntı, yanma ve rahatsızlık hissi gibi cilt sorunları gelişebilir.
• Kasık mantarına neden olan dermatofitler, küf benzeri bir kokuya neden olabilir. Ekşimsi ter kokusu meydana getirebilir.
• Enfeksiyonun karakteristik görünümü olan halka üzerinde küçük şişlikler ve kabarıklıklar oluşabilir.^2,3,4

Kasık Mantarı Nedenleri Nelerdir?

Kasık mantarı; trichophyton, epidermofiton, microsporum adı verilen mantar çeşitlerinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Bu mantarlar vücutta doğal olarak bulunur ve terlemenin aşırı olduğu durumlarda çoğalarak enfeksiyona neden olur. Terlemenin yoğun olduğu adölesan döneminde kasık mantarı görülme riski daha yüksektir. Kasık mantarına yol açan durumlar aşağıdakileri içerebilir:

Cildi Sıkan Kıyafetler Giymek

Sıkı ve cildin nefes almasını önleyen kıyafetler vücut ısısında artışa neden olarak kasık bölgesi başta olmak üzere ter bezlerinin yoğun olduğu koltuk altı, ayaklar gibi vücut alanlarında terlemeyi artırabilir. Aşırı terleme kasık mantarının çoğalmasına ve enfeksiyona neden olabilir

Nemli Kıyafetler Giymek

Kasık mantarına neden olan mantar çeşitleri, nemli ve sıcak vücut bölgelerinde kolayca çoğalır. Islak mayo ile uzun süre vakit geçirmek, terli kıyafetlerle dolaşmak, nemli havlu kullanmak mantar sayısında artışa ve enfeksiyona yol açabilir.

Kişisel Eşyaları Paylaşmak

Kasık mantarına neden olan mantarlar bulaşıcıdır. Başkasının kıyafetini, havlusunu kullanmak ya da hastalığa sahip biriyle yakın temasta bulunmak enfeksiyonun bulaşmasına neden olabilir.

Bazı Hastalıklar

Alınan önlemlere ve tedaviye rağmen kasık mantarı geçmiyor ise altta yatan bir sağlık sorunun habercisi olabilir. Aşırı terlemeye neden olan obezite, diyabet ve bağışıklık sistemi problemleri kasık mantarı gelişmesine neden olabilir. Ayrıca bazı ilaçlar da kasık mantarı gelişiminde rol oynayabilir.^2,3,4

Kasık Mantarı Bulaşır Mı?

Kasık mantarı bulaşıcı bir hastalıktır. Ciltten cilde temas yoluyla doğrudan bulaşabildiği gibi enfeksiyona sahip kişinin kişisel eşyalarını kullanmak da hastalığın geçmesine neden olabilir. Ayrıca kasık mantarına sahip kişi enfeksiyonu vücudun diğer bölgelerine de yayabilir. Örneğin kasık bölgesine dokunduktan sonra ayaklarınıza dokunursanız ayaklarınızda da kasık mantarı gelişmesine yol açabilirsiniz.^2,4

Kasık Mantarı Nasıl Bulaşır?

• Kasık mantarı yüksek bulaşıcılığa sahiptir. Aşağıdaki durumlar kasık mantarının bulaşmasına neden olabilir:
• Ten tene temas, kasık mantarının bulaşmasında önemli rol oynar. Kasık mantarına sahip biriyle cinsel ilişkiye girmek, enfeksiyonun olduğu bölgeye dokunmak mantarın bulaşmasına yol açabilir.
• Kasık mantarı enfeksiyonuna sahip kişinin havlu, giysi, gibi kişisel eşyalarını kullanmak enfeksiyona yakalanma riskini artırabilir.
• SPA, hamam, umumi tuvalet gibi ortak alanların kullanımı kasık mantarının bulaşmasına neden olabilir.^2,3,4

Kasık Mantarı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Kasık mantarı tanısı doktor tarafından enfeksiyonun geliştiği bölge incelenerek ve semptomlar değerlendirilerek konulur. Bazı durumlarda enfeksiyonun geliştiği bölgedeki cilt döküntüleri alınarak laboratuvarda teste gönderilir. Alınan parça üzerine birkaç damla potasyum hidroksit çözeltisi damlatılır ve bu çözelti sayesinde mantar hücrelerinin varlığı saptanabilir. Kasık mantarı kendiliğinden geçer mi sorusu enfeksiyon sahibinin en çok merak ettiği konulardan biridir. Genellikle kendi kendine geçmez ve tedavi edilmediğinde vücudun diğer bölgelerine yayılabilir. Kasık mantarı tedavisinde reçeteli ya da reçetesiz satılan antifungal krem, merhem, jel ya da sprey gibi ilaçlar kullanılır. Tedavinin tamamlanması oldukça önemlidir. Aksi halde mantar enfeksiyonu kendini yineleyebilir. İlerleyen vakalarda doktor tarafından mantar önleyici haplar reçete edilebilir. İyileşmeyi desteklemek amacıyla mantar enfeksiyonun geliştiği bölgeyi temiz, kuru ve serin tutmak oldukça önemlidir.^2,3,4

Kasık bölgesini temiz, kuru ve serin tutmak için dar iç çamaşırı ve kıyafetler giymekten kaçınmak, banyo ya da egzersiz sonrası bölgeyi iyice kurutmak tedaviyi destekleyebilir. Mantar enfeksiyonunun bulunduğu bölge için farklı bir havlu kullanarak enfeksiyonun yayılmasını önleyebilirsiniz. Doğru ve etkili bir tedavi ile kasık mantarından yaklaşık 1-8 hafta içinde tamamen kurtulabilirsiniz.^2,3,4

Kasık mantarını önlemek için aşağıdaki risk faktörlerinden kaçınmanız önemlidir:

• Kasık bölgesini antibakteriyel sabunla yıkayabilirsiniz,
• Su ile temas ettikten sonra kasık bölgesini iyice kurutabilirsiniz,
• Kasık bölgesinin nefes almasını sağlayan bol iç çamaşırı ve kıyafetler giyebilirsiniz,
• Terlediğinizde kıyafetlerinizi hemen değiştirebilir ve terli çamaşırları yıkamadan tekrar giymekten kaçınabilirsiniz,
• Havlu, kıyafet, nevresim gibi kişisel eşyaları başkalarıyla paylaşmayabilirsiniz.
• SPA; hamam, umumi tuvalet gibi ortak kullanım alanlarını kullanmaktan kaçınabilirsiniz,
• Kasık mantarı enfeksiyonu olan kişilerle ten tene temastan uzak durabilirsiniz.^2,3,4

Kasık Mantarı En Çok Kimlerde Görülür?

Kasık mantarı, vücutta doğal olarak bulunan bir mikroorganizmadır ve bu nedenle hemen herkeste görülebilir. Ancak aşağıdaki bireylerde görülme oranı daha yüksektir:

• Erkeklerde (Kadınlar da kasık mantarı enfeksiyonuna yakalanabilir ancak erkeklerde görülme oranı daha yüksektir. Genellikle kadınlarda kasık çevresindeki cildi, uyluk içlerini ve anüs çevresini etkiler. Nadir de olsa cinsel organlara yayılabilir.)
• Sporcularda (Fiziksel aktivitenin yoğun olması nedeniyle aşırı terleyen sporcularda kasık mantarı görülme riski yüksektir.)
• Hormonlar nedeniyle aşırı terlemenin yüksek olduğu adölesan çağındaki gençlerde,
• Cinsel olarak aktif bireylerde
• Farklı cinsel partnerlere sahip olan kişilerde
• Başkasının havlu, giysi ya da nevresim gibi kişisel eşyalarını kullanan kişilerde
• Aşırı terlemeye ve ciltte tahrişe neden olan dar iç çamaşırı ve kıyafet giyenlerde (Kıyafetlerin teri emen ya da teri dışarı atan kumaşlardan seçilmesi kasık mantarı enfeksiyonu riskini azaltabilir),
• Uzun süre ıslak mayo ya da kıyafet ile kalanlarda,
• Nemli havlu ya da terli kıyafet kullananlarda,
• Fazla kilo ya da obezite nedeniyle aşırı terleyen bireylerde,
• Hormon değişiklikleri nedeniyle aşırı terlemeye neden olan diyabetli kişilerde.^2,3,4

Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.

Kaynakça

• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/jock-itch/symptoms-causes/syc-20353807
• https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22141-jock-itch-tinea-cruris
• https://www.healthline.com/health/jock-itch#What-is-jock-itch?
• https://www.webmd.com/men/causes-and-prevent-jock-itch