Ertesi Gün Hapı Kimyasal Gebeliğe Yol Açar mı?

İçerikler (Gizle)

Ertesi Gün Hapı Kimyasal Gebeliğe Sebep Olur mu? 

Kimyasal gebelik, hamileliğin çok erken bir aşamasında kendiliğinden sona ermesi durumudur. Genellikle 5. haftadan önceki süreçte gerçekleşen bu durum, döllenmiş yumurtanın rahim duvarına tutunma çabasının, yani implantasyonun başarısız olduğu anlamına gelir. Gebeliğin kimyasal olarak tanımlanmasının nedeni ise kan veya idrar testlerinde gebelik hormonu olan Beta HCG hormonu seviyelerinin geçici olarak yükselmesidir. ¹ Ertesi gün haplarının etki mekanizması, kimyasal gebelik sürecine doğrudan neden olmaz. Bu hapların iki temel mekanizması şu şekildedir: 

Yumurtlamayı Engelleme 

Levonorgestrel ve ulipristal asetat gibi aktif maddelerin temel işlevi, korunmasız ilişkiden sonraki dönemde yumurtlamayı durdurmak veya geciktirmektir. Yumurtlama engellendiğinde, döllenme gerçekleşmez ve dolayısıyla kimyasal gebeliğe yol açabilecek döllenmiş bir yumurta oluşmaz. ²

İmplantasyona Etki 

Ulipristal asetat, levonorgestrele kıyasla gebelik ihtimalinin en yüksek olduğu ovulasyonu başlatan luteinizan hormonun (LH) pik yaptığı günde etkili tek ertesi gün hapıdır. Yani yumurtlamanın gerçekleştiği günde de etkilidir. Burada dikkat edilmesi gereken kritik nokta, ertesi gün haplarının yerleşmiş, yani implantasyonu tamamlanmış bir gebeliği sonlandırmayacağı veya düşük başlatmayacağıdır. ³ 

Özetle, ertesi gün hapı, gebeliği baştan engellemeye çalıştığı için kimyasal gebelik riskini teorik olarak azaltır. Eğer hap kullanıldıktan sonra kimyasal gebelik tespit edilmişse, bu durum hapın başarısız olduğu ve döllenmenin gerçekleştiği anlamına gelir. Bu durumda vücut doğal bir erken gebelik sürecini başlatıp sonlandırmıştır ve söz konusu durum, hapın neden olduğu bir kimyasal gebelik değildir. ^{3 4}

Hormonal Değişimlerin Kimyasal Gebelik Üzerindeki Rolü 

Ertesi gün hapları, vücudun doğal adet döngüsüne müdahale ederek hormonal dengede hızlı fakat geçici bir değişikliğe neden olur. Bu hormonal değişimler kimyasal gebeliğe neden olmaz ancak kullanıcıda bazı fizyolojik değişikliklere sebep olabilir. 

Adet Döngüsünde Değişiklik 

İlaç, progestin veya progesteron reseptör modülatörü moleküller içerdiği için, beklenen adet kanamasının birkaç gün erken gelmesine veya gecikmesine neden olabilir. Bu durum, kullanıcı tarafından kimyasal gebelik sonucu olduğu düşünülen normalden farklı bir kanama yaratabilir. Aslında bu, ilacın hormonal etkisiyle rahim iç zarı olan endometrium tabakasının dökülme zamanının değişmesinden kaynaklanır. ⁵

Yan Etki Kanamaları 

Bazı kullanıcılar, hapı aldıktan sonra lekelenme veya ara kanama yaşayabilir. Ertesi gün hapının yan etkileri arasında da belirtilen bu hafif kanamalar, kullanıcılar tarafından düşük ya da kimyasal gebelik belirtisi olarak yorumlanabilir. Oysa bu, ilacın etki göstermesi için neden olduğu hormonal değişikliklere karşı vücudun verdiği normal bir tepkidir. ⁵

Hormonların Etkinliği ve Başarısızlık Oranı 

Ertesi gün hapı, yumurtlama gerçekleşmeden önce alındığında yüksek oranda etkilidir. Ancak yumurtlama gerçekleştikten sonra etkinlik hızla azalır. Yumurtlamanın gerçekleşmiş olması ve bu nedenle hapın başarısız olması durumunda, döllenme gerçekleşebilir. Bu durumda gebelik erken sonlanırsa, oluşan sonuç doğal bir kimyasal gebeliktir. Ulipristal asetatın endometrium üzerindeki etkileri bu konuda kafa karışıklığı yaratabilir. Ancak ulipristal asetatın maliyet-etkinlik analizleri, ilacın birincil etkinliğinin yumurtlamayı engellemedeki gücünden kaynaklandığını destekler. Ulipristal asetatın tıbbi olarak kimyasal gebeliğe neden olduğu kabul edilmez. ⁶

Dolayısıyla, ertesi gün hapları ovülaysonu yani yumurtlamayı geciktirme mekanizmasıyla hareket ettiği için kimyasal gebeliğe neden olmaz. Ancak yarattığı hormonal dalgalanmalar, adet döngüsünde ve kanama düzeninde değişikliklere yol açarak erken gebelikle ilgili yanlış yorumlamalara neden olabilir. Ertesi gün haplarına ilişkin daha farklı bilgilere ihtiyaç duyuyorsanız “Ertesi gün hapı kaç gün korur?”, “Şeker hastaları ertesi gün hapı kullanabilir mi?”, “Ertesi gün hapı lazer epilasyon sonucunu etkiler mi?” gibi benzer konu başlıklarımıza ilerleyebilirsiniz. 

Uyarı: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır. 

Kaynakça: 

1. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22188-chemical-pregnancy
2. https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2014/0401/p545.html
3. https://www.drugs.com/condition/postcoital-contraception.html
4. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/morning-after-pill/about/pac-20394730
5. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/emergency-contraception
6. https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0138990