Vajinit Nedir? Neden Olur?

İçerikler (Gizle-)

Vajinit Nedir? Vajinal Enfeksiyon Çeşitleri Nelerdir?

Vajinit, vulvanın veya vajinanın iltihaplanması sonucu oluşan bir hastalıktır. Vajina dış etkenlere açık bir organ olduğu için kendi içerisinde iyi ve kötü pek çok bakteri barındırabilir. Bu bakteriler normal zamanlarda denge durumundadır. Kötü bakterilerinin sayısının artması halinde ise bu denge durumu olumsuz etkilenebilir ve vajinit gibi bazı sorunlar ortaya çıkabilir. İltihap veya tahriş olan vajinada kaşıntı, ağrı, akıntı ve hatta kokuya bile sebep olabilen vajinitin farklı çeşitleri bulunur. Her vajinit çeşidinin kendine özgü nedenleri, semptomları ve tedavileri olabilir.^{2 3}

Vajinal Enfeksiyon Neden Olur?

Vajinal enfeksiyonun pek çok farklı sebebi bulunabilir. Vajinit nedenleri bazen çevresel bazen de birey kaynaklı olabilir. Vajinit oluşumunun en sık karşılaşılan sebepleri arasında ise şunlar sayılabilir:

• Cinsel aktivite sıklığında değişiklik
• Duş alma sıklığında olağandışı artma veya azalma
• Uzun süreli antibiyotik, steroid veya bağışıklık baskılayıcı ilaç kullanımı
• Şeker hastalığı (Vücuttaki yüksek şeker miktarı; bazı mikrop, bakteri ve mantarları besleyerek çoğalmalarına neden olabilir.)
• Hamilelik (Gebelikte vajinit, hormon seviyelerindeki sık ve ani değişimler nedeniyle sıklıkla karşılaşılabilen bir durumdur.)
• Parfümlü veya kokulu sabunlar gibi çeşitli hijyen ürünlerine ve çamaşır deterjanlarına karşı hassasiyet geliştirme
• Seks oyuncaklarına veya lateks kondomlara karşı alerjik reaksiyon gösterme
• Cinsel yolla bulaşan çeşitli enfeksiyonlar ve virüsler

Tüm bu sebeplerin ortak çıkış noktası ise vajinanın doğal bakteri dengesinde oluşan bozulmadır.^{4 5}

Vajinit Belirtileri Nelerdir?

Vajinal enfeksiyonun belirtileri, vajinit nedenine ve türüne göre değişiklik gösterebilir. Bazen hiçbir belirti olmazken bazı durumlarda birden fazla belirti bir arada görülebilir. Vajinit belirtisi olabilecek durumlar şu şekilde sıralanabilir:

• Farklı renkte, yoğunlukta veya kokuda vajinal akıntı
• İdrar yaparken yanma veya kaşıntı
• Vajinada veya çevresinde yanma, şişme veya ağrı hissetme
• Seks sırasında acı duyma veya kan gelmesi
• Üşüme, ateş ve beraberinde pelviste yoğun ağrı ^{5 6}

Vajinit Türleri ve Nedenleri Nelerdir?

Her vajinit türünün belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri birbirinden farklılık gösterebilir. Bu noktada hangi tür vajinitle karşı karşıya olduğunuzu bilmek, tedavinizi kolaylaştırıcı bir adım olabilir. En sık görülen vajinit etkenleri aşağıdaki gibidir:

• Mantar enfeksiyonları: Sağlıklı durumdaki vajina; çeşitli mikrop, mantar ve bakteriler ile çevrelenmiş durumdadır. Ancak bu organizmalar arasında mantarların artış göstermesi ile denge bozulursa mantar vajinit yaşanabilir. 
• Bakteriyel vajinit: Aynı zamanda klamidya nedir sorusunun da cevabı olan bu vajinit türü, vajinanın sağlıklı durumdayken barındırdığı bakteri, maya ve mikropların dengesinde değişiklik olması ve bakteri yoğunluğunun artması ile ortaya çıkar. Bu durum cinsel birliktelik kaynaklı oluşabileceği gibi, farklı çevresel kaynaklar nedeniyle de oluşabilir. Bakteriyel vajinit belirtileri ise çoğunlukla beyaz ve kokulu bir akıntı ile kaşıntı şeklinde görülebilir.
• Trikomoniyaz: Cinsel yolla bulaşan bir parazitten kaynaklanan bu vajinit türü, ürogenital sistemin tüm bileşenlerini enfekte edebilir. 
• Atrofik Vajinit: Menopoz vb. nedenlerle östrojen seviyelerinde düşüş yaşanması vajinanın astarında incelmeye ve dolayısıyla tahriş ve iltihaplanma gibi olumsuz durumlara açık hale gelmesine neden olur. Bu durumda da atrofik vajinit görülebilir. ^{5 7}

Akut Vajinit Nedir?

Akut vajinit, vulvanın veya vajinanın beklenmedik şekilde başlayan her türlü iltihabını kapsayan bir enfeksiyon türüdür. Peki, belirtileri pek çok vajinit türüyle benzer olan akut vajinit neden olur? Çeşitli bakteri, mantar veya mikrop nedeniyle vajina ve vulvada ani inflamasyonlar gerçekleşebilir. Bu inflamasyonlarla baş etmek çoğu zaman kişiyi zorlayabilir. Ancak unutulmamalıdır ki pek çok kadın, yaşamının üçte birinde mutlaka vajinit sorunuyla karşılaşır.⁴

Kronik Vajinit Nedir?

Vajinit sorununun belli aralıklarla tekrarlaması sık rastlanan bir durumdur. Bu nedenle de bir yıl içerisinde üç ve daha fazla kez yaşanan ancak geçmeyen vajinit semptomları ile karşılaşılması halinde kronik vajinitten şüphe edililir. Bazı durumlarda herhangi bir belirti göstermeyen vajinit probleminin kronik hale gelmemesi için düzenli olarak uzman kontrolüne gitmek gerekir.⁴

Vajinit Bulaşıcı mıdır?

Vajinit şüphesi yaşayan kişilerin partnerini de düşünerek vajinit bulaşıcı mı diye merak etmesi oldukça doğaldır. Yaşanan vajinit türü, cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondan kaynaklanıyorsa bulaşıcı olabilir. Bu noktada cinsel ilişkinin türü ve ilişki yaşayan kişinin cinsiyeti belirleyici faktörlerdir. Zira cinsel partnerler vajinal, anal veya oral seks sırasında çeşitli enfeksiyonlarını da birbirlerine geçirme riski taşır. Özellikle korunmasız şekilde ilişkiye girmek, enfeksiyon riskini artıran bir durumdur.⁴

Vajinit Erkeğe Bulaşır mı?

Vajinit erkeğe bulaşır mı sorusunun tek ve net bir cevabı yoktur. Bunun nedeni, vajinitin bir hastalık olarak bulaşıcı olup olmamasındaki değişkenlikle aynıdır. Bir kadınla korunarak ilişkiye giren bir erkeğin enfeksiyon kapma riski, korunmadan ilişkiye giren bir erkeğe göre yüksek olabilir. Erkeklerin, vajina ve vulva gibi olumsuz dış etmenlere karşı çok daha açık organlara sahip olmamaları, vajinit enfeksiyonu kapma olasılıklarının düşük olmasını beraberinde getirir.⁴

Vajinit Nasıl Teşhis Edilir?

Vajinit yaşıyor olabileceğinize dair saydığımız belirtilerden en az birkaçını görüyor olmanız durumunda en kısa sürede bir uzmana danışmalısınız. Uzmanınıza belirtilerinizi ve şüphelerinizi iletmelisiniz. Bu noktada doğru teşhis için size tıbbi geçmişiniz ve cinsel birlikteliklerinizle ilgili sorular yöneltilebilir, soruları eksiksiz ve doğru şekilde cevaplamanız tedaviniz için önem taşıyabilir. Bunun yanında pelvik muayene ve vajinadan alınan sürüntü örneğinin test edilmesi gibi durumlar da uzman tarafından gerekli görülebilir. Doktorunuzla randuvunuzdan en az 1-2 gün öncesinden itibaren seks yapmamış ve duş almamış olmak ise teşhisinizi kolaylaştırabilir. Uzmanınızın ihtiyaç duyduğunuzu düşündüğü tüm test ve muayenelerin ardından teşhisinizi öğrenebilirsiniz.^{8 9}

Vajinitin Tedavi Yolları Nelerdir?

Vajinit tedavileri, vajinit türüne göre değişkenlik gösterebilir. Örneğin; mantar vajinitleri için antifungal ilaç kullanımı, bakteriyel vajinit ve trikomoniyaz için antibiyotikler, atrofik vajinit için ise östrojen kremleri kullanımı uzmanlar tarafından tavsiye edilen vajinit tedavi yolları arasında bulunur. Bunun yanında doktor önerisiyle Hindistan cevizi yağı ve vazelin gibi ürünler hem akut vajinit doğal tedavisi için hem de kronik vajinit tedavisi için denenebilir. ⁶ Tedavi süreci boyunca seks yapmamanız veya halihazırda kullandığınız bazı ilaçlara ara vermeniz gerekebilir. Bunun yanında;

• Vulvanızı mutlaka ve yalnızca su ile yıkamak,
• Kullandığınız ped ve tamponları sık sık değiştirmek,
• Pamuklu iç çamaşırı kullanmak,
• Korunarak cinsel ilişki yaşamak,
• Partnerlerinizin sağlık geçmişine dair bilgi edinmek hem vajinit tedavisi sırasında hem de vajinite yakalanmamak için dikkat edilmesi gereken önemli noktalar arasında sıralanabilir.^{5 6}

Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.

Kaynakça

• https://dph.illinois.gov/topics-services/diseases-and-conditions/diseases-a-z-list/vaginitis.html
• https://healthcare.utah.edu/womens-health/gynecology/vaginitis
• https://www.nichd.nih.gov/health/topics/vaginitis/conditioninfo
• https://healthcare.utah.edu/womens-health/gynecology/vaginitis
• https://www.webmd.com/women/sexual-health-vaginal-infections
• https://www.healthlinkbc.ca/health-topics/vaginitis
• https://www.medicalnewstoday.com/articles/175101#Types
• https://medlineplus.gov/vaginitis.html
• https://www.nhs.uk/conditions/vaginitis/