01.11.2025 | 01.11.2025
“Alkol ertesi gün hapının etkisini azaltır mı?” sorusu, korunmasız cinsel ilişkinin alkol tüketiminin yoğun olduğu sosyal koşullarda meydana gelebilmesi nedeniyle sıklıkla sorulan sorulardandır. Acil kontraseptif hapların temel işlevi, zamanında alındıklarında yumurtlamayı geciktirerek ya da engelleyerek gebeliği önlemektir. Bu nedenle, ilacın etkinliğini azaltabilecek ya da kullanımını engelleyebilecek her türlü dış faktörün bilinmesi kritik öneme sahiptir. Bilimsel veriler, alkolün doğrudan ilacın etki mekanizması üzerindeki etkisinden çok dolaylı etkilerine odaklanmaktadır. Alkol ve ertesi gün hapı konusunda detaylı bilgi edinmek için bu yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
İçerikler (Gizle)
Alkol Ertesi Gün Hapının Etkisini Azaltır mı?
Levonorgestrel İçeren Ertesi Gün Hapları
Ulipristal Asetat İçeren Ertesi Gün Hapları
Alkol Ertesi Gün Hapının Emilimini Etkiler mi?
Alkol Alınmışsa Ertesi Gün Hapı Ne Zaman Alınmalı?
Alkol Sonrası Ertesi Gün Hapı Kullananlar Nelere Dikkat Etmeli?
Mevcut bilimsel literatürde, alkolün hem levonorgestrel hem de ulipristal asetat içeren ertesi gün haplarının gebeliği önleyici etkinliğini doğrudan azalttığına dair kesin ve güçlü bir kanıt bulunmamaktadır. İlaçların prospektüslerinde veya klinik kılavuzlarda, alkolle birlikte kullanımın etkinliği düşürdüğüne dair net bir uyarı genellikle yer almaz. Ancak, alkolün dolaylı etkileri hapın başarısını tehlikeye atabilir: 1 2
Sentetik bir progestin hormonu olan levonorgestrel (LNG), esas olarak yumurtlamayı geciktirerek etki gösterir. Alkolün hapın kimyasal yapısıyla doğrudan etkileşime girip etkinliğini azalttığı kanıtlanmamıştır. Ancak, aşırı alkol tüketimi, ilacın zamanında ve doğru şekilde alınmasını engelleyerek veya mide bulantısı ve kusmaya yol açarak dolaylı yoldan etkinliği düşürebilir.
Ertesi gün haplarında kullanılan daha yeni bir molekül olan ulipristal asetat(UPA), levonorgestrelden farklı bir etki mekanizmasına sahip bir selektif progesteron reseptör modülatörüdür ve yumurtlamayı levonorgerstrelden daha uzun süre geciktirebilir. UPA’nın alkolle etkileşimine dair spesifik bir klinik çalışma olmamasına rağmen, genel kural, alkolün hapın işlevini tehlikeye atacak bir yan etki yaratabileceği yönündedir.
Alkol tüketimi nedeniyle bazı durumlarda hapın alımı gecikebilir veya ertelenebilir. Ulipristal asetatın 5 güne (120 saate) kadar etkili olması, levonorgestrele (3 gün/72 saat) kıyasla daha geniş bir zaman aralığı sunarak alkol tüketimi kaynaklı gecikmelerde bile gebeliği önleme şansını artırabilir. 3
Alkol sonrası ertesi gün hapı kullanımının hapın vücuttaki emilim (absorpsiyon) sürecini doğrudan ve klinik olarak anlamlı bir şekilde engellediğine dair net bir veri yoktur. Her iki ilacın da emilimi esas olarak gastrointestinal sistemde gerçekleşir. Ertesi gün hapı alkol etkileşimi açısından en önemli risk faktörü, alkolün tetiklediği kusmadır. Yüksek düzeyde alkol tüketimi mide tahrişine ve ardından kusmaya neden olabilir. Eğer hap (LNG veya UPA), alındıktan sonra ilk 2-3 saat içinde kusma gerçekleşirse, ilacın yeterli miktarda kan dolaşımına geçişi genellikle mümkün olmaz. Bu durumda, hapın emilimi ciddi şekilde etkilenir ve derhal yeni bir doz alınması gerekir. Sonuç olarak kusma riski, dolaylı olarak emilimi etkileyen en büyük tehlikedir ve alkolün sebep olduğu mide bulantısı bu riski artırır. 4
Acil kontrasepsiyonda temel kural, hapın mümkün olan en kısa sürede, hatta hemen alınmasıdır. Alkol alınmış olsa dahi hapın alınması alkolün tamamen vücuttan atılması için beklemekten daha önemlidir. Bu nedenle eğer alkol alınmış ise ve kişi hapı alabilecek durumda ise (bilinci açıksa ve kusma riski düşükse) ertesi gün hapı hemen alınmalıdır. Çünkü hapın etkinliği, cinsel ilişkiden sonra geçen her saat azalır. Eğer alkolün etkisiyle oluşan bir mide bulantısı mevcut ise ve kusma riski yüksekse, kişi en azından bir saat kadar beklemeyi veya mide bulantısını yatıştırmak için hafif yiyecekler tüketmeyi tercih edebilir. Ancak bu bekleme süresi, hapın etkinliğini riske atacak şekilde uzatılmamalıdır. Bu noktada eğer bir sağlık uzmanına erişim imkanı varsa izlenebilecek en iyi yol ve mide bulantısının yönetimi için yapılabilecek uygulamalar hakkında bilgi alınabilir. Eğer hap alındıktan sonra 2-3 saat içinde kusma olursa doktor veya eczacıya danışılarak derhal yeni bir doz alınması gerekebilir. 5
Alkol sonrası ertesi gün hapı kullanımı sürecinde bireylerin dikkat etmesi gereken temel noktalar şunlardır:
Özetle alkol tüketimi sırasında veya sonrasında acil kontraseptif hap kullanmak, doğrudan bir etkinlik kaybına yol açmasa da kusma, hapı doğru zamanda alamama gibi dolaylı riskleri beraberinde getirir. Bu nedenle alkol kullanımından hapın alımından sonraki süreçte de olsa kaçınmakta yarar vardır. Konuyla ilgili daha kapsamlı bilgi edinmek ve aklınızdaki diğer sorulara yanıt bulmak adına, “Ertesi Gün Hapı Yaş Sınırı Var mı?”, “Ertesi Gün Hapı Ne Kadar Süre Kullanılmalı?” ve “Ertesi Gün Hapı Vücuttan Ne Zaman Atılır?” gibi diğer konu başlıklarımıza da göz gezdirebilirsiniz.
Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
Kaynakça:
Önerilen Bloglar
Ertesi Gün Hapının Hormonlara Etkisi var mı
Ertesi gün hapının hormonlara etkisi, acil korunma yöntemi kullanmak durumunda kadınların merak ettiği konulardan bir tanesidir.
Devamını OkuErtesi Gün Hapı Etken Maddesi Nedir?
Ertesi gün hapı etken maddesi, hapların yumurtlamayı önleyici veya geciktirici etki oluşturmasını sağlayan temel moleküllerdir.
Devamını OkuErtesi Gün Hapı ve Antibiyotik Kullanımı
Antibiyotik kullanımı sırasında acil korunma yöntemlerine başvurmak durumunda kalan kadınlar, “Ertesi gün hapı antibiyotikle kullanılır mı?” sorusunun cevabını merak edebilir.
Devamını Oku